Trường hợp gà bị Marek hoàn toàn không hề xa lạ đối với những anh em chăn nuôi gà. Bệnh Marek không gây tình trạng tử vong cao nên được xếp vào nhóm bệnh nguy cơ cho gà mà thôi. Tuy nhiên, anh em không thể xem thường căn bệnh này, hãy cùng chúng tôi tìm hiểu nguyên nhân và dấu hiệu cũng như cách phòng tránh bệnh Marek trên gà nhé.
Một số thông tin về bệnh Marek
Gà bị Marek chắc chắn là bệnh không anh em nào mong muốn chiến kê của mình mắc phải. Tuy nhiên, trong chăn nuôi thì không biết chuyện gì có thể xảy ra, vì vậy tìm hiểu một chút kiến thức về bệnh Marek sẽ giúp anh em có thể bớt lo lắng hơn.
Căn bệnh Marek trên gà được ghi nhận lần đầu tiên trên thế giới vào năm 1978 tại Nhật Bản. Khi đó, căn bệnh này được giới y khoa gọi là bệnh gà bị teo chân hay ung thư. Nguồn gốc khiến cho gà bị Marek chính là do một chủng vi khuẩn Herpes gây ra. Loại virus gây bệnh teo chân này khi nhiễm vào cơ thể là sẽ hầu như không bị đào thải ra bên ngoài. Chính vì vậy, gà mắc bệnh sẽ mang bệnh cả đời.
Vào cuối thế kỷ 20, căn bệnh Marek trên gà đã trở thành một đại dịch gia cầm toàn thế giới khiến rất nhiều người chăn nuôi lao đao. Hiện nay, không có thuốc chữa bệnh gà bị Marek.
Cơ chế lây truyền
Loại virus gây bệnh nguy hiểm này có sức sống rất dẻo dai, chúng tồn tại trong các nang lông của gà nên việc lây nhiễm chéo giữa những con trong đàn lại rất dễ dàng. Các bác sĩ thú y hiện nay cũng chưa tìm ra cách nào để ngăn chặn cơ chế lây truyền của bệnh Marek trên gà. Dưới đây là một số con đường chủ yếu khiến gà bị Marek:
· Lây nhiễm trực tiếp giữa những con gà khỏe mạnh và gà mắc bệnh từ trước
· Gà tiếp xúc thông qua không khí, thức ăn, nước uống và chuồng trại chăn nuôi khi chưa được vệ sinh sạch sẽ
· Thời gian ủ bệnh của loại virus này có thể kéo dài từ 15 đến 30 ngày tùy thuộc từng hệ miễn dịch của gà. Ngoài ra, trong môi trường nhiệt độ bình thường, bệnh Marek ở gà có thể lây truyền qua đường không khí cách xa nhau hàng trăm mét
· Gà bị Marek sẽ không lây truyền theo cơ chế di truyền, nên anh em không cần lo lắng gà bệnh đẻ trứng ra gà con nhiễm bệnh Marek
Những biểu hiện cụ thể của bệnh Marek
Đối với gà bị Marek, sẽ có rất nhiều biểu hiện cụ thể và các thể bệnh nặng nhẹ khác nhau. Dưới đây là một số biểu hiện dễ nhận biết bệnh Marek trên gà nhất hiện nay:
Gà bị Marek thể cấp
Đây là thể bệnh khá nặng và lây nhiễm trong thời gian rất ngắn, khiến cho gà bệnh nhanh chóng mệt mỏi, ủ rũ. Một số biểu hiện bệnh như:
· Độ tuổi gà bị Marek thể cấp thường đối với gà khoảng 1 đến 2 tháng tuổi, biểu hiện không rõ ràng mà gà chỉ bất ngờ chết
· Dấu hiệu rõ nhất là cơ thể gà sẽ bị co giật, nhất là cơ đùi và chân sẽ sưng to bất thường, các ngón chân quặp lại với nhau và không đều. 2 chân gà ở 2 hướng khác nhau, một chân duỗi ra phía trước, một chân duỗi về phía sau
· Gà sẽ bị khó thở, thở khò khè, giống như bị hen, phần mắt và mũi xuất hiện nhiều nước bọt và dịch nhầy
Gà bị Marek thể mãn
Đây là thể bệnh mạnh hơn, đã nhiễm trong thời gian dài, tỷ lệ tử vong của thể mãn tương đối cao. Một số dấu hiệu bệnh như sau:
· Về mặt thần kinh, gà bị Marek sẽ có hiện tượng bị co giật và liệt toàn thân, gà hoàn toàn mất khả năng đi lại, cánh và đuôi rủ xuống, lông bết lại. Anh em sờ thân gà có cảm giác thô cứng. Phần chân gà biến dạng, không thể đứng thẳng, gà chỉ có thể nằm
· Về phần đầu gà bị Marek thể mãn sẽ xuất hiện triệu chứng viêm mắt, viêm mũi, mào bị thâm tím. Gà dần dần sẽ không mở mắt và bị mù lòa. Trong mắt tiết ra rất nhiều chất dịch và mủ màu vàng
Giải phẫu bệnh tích gà bị Marek
Không chỉ xuất hiện những dấu hiệu như trên, khi gà bị Marek sẽ kèm theo nhiều xuất huyết hoặc viêm phần nội tạng trong cơ thể. Sau khi giải phẫu gà chết vì Marek, các bác sĩ đã đưa ra một số kết luận như sau:
· Trong gan, thận và phổi của gà bị Marek sẽ xuất hiện những cục li ti mà anh em hay gọi là khối u
· Gan gà bị Marek thường trương phình lên khá to, không có màu nâu nữa mà chuyển sang màu vàng nhạt
· Phần đầu và khí quản gần như biến dạng, có rất nhiều dịch mủ xuất hiện bên trong đường thở
Cách chẩn đoán bệnh chính xác
Với công nghệ hiện đại ngày nay, các bác sĩ thú y sẽ xác định rất nhanh chóng bệnh Marek trên gà thông qua chiết xuất và nghiên cứu mẫu bệnh phẩm lấy trên gà. Đối với việc quan sát các dấu hiệu bệnh bên ngoài thường chỉ chính xác 50% bởi vì triệu chứng của bệnh Marek cũng khá tương đồng và dễ gây nhầm lẫn với nhiều bệnh khác.
Chỉ khi giải phẫu bệnh tích của gà mới có thể đưa ra phán đoán chính xác nhất về bệnh Marek gà mắc phải.
Phòng bệnh Marek cho gà hiệu quả
Mặc dù gà bị Marek từ rất lâu rồi nhưng hiện nay hoàn toàn không có thuốc chữa trị tận gốc căn bệnh nguy hiểm này. Do đó, anh em nuôi gà nên thực hiện các biện pháp sau đây để phòng bệnh hiệu quả cho đàn gà của mình:
· Chủng virus gây bệnh Marek cho gà thường do tiếp xúc gần và qua đường hô hấp, tiếp xúc với các vận dụng trong chuồng trại nên nhiệm vụ giữ vệ sinh chuồng trại chăn nuôi là điều tiên quyết. Anh em nên dọn dẹp chất thải của gà thường xuyên.
· Khử khuẩn và sát trùng chuồng trại bằng cách phun thuốc diệt khuẩn đều đặn tuần 1 lần
· Không nên chăn nuôi gà với mật độ quá cao sẽ dẫn đến việc tiếp xúc nhiều trong đàn
· Thay rửa máng ăn, máng nước thường xuyên để loại bỏ cặn bẩn
· Nên cách ly chuồng tại khoảng 2 tuần và khử khuẩn kỹ trước khi bắt đầu thả đàn mới
· Thực hiện tiêm vacxin kháng bệnh cho gà từ khi còn nhỏ để giúp gà chống chịu tốt hơn với bệnh tật
· Bổ sung dinh dưỡng, vitamin cần thiết và men vi sinh giúp gà khỏe mạnh hơn
Hiện nay chưa có thuốc chữa trị gà mắc bệnh, chính vì vậy, nếu như anh em phát hiện gà trong đàn của mình có triệu chứng mắc bệnh Marek cần thực hiện các khuyến cáo như sau:
· Thứ nhất, tách đàn ngay lập tức với những con gà đã có biểu hiện bệnh
· Thứ 2, tiêu hủy an toàn theo hướng dẫn của bác sĩ thú y những con gà bị Marek nặng và chết, rắc vôi bột khử trùng nơi tiêu hủy
· Thứ 3, đối với đàn gà còn lại nên tiếp tục theo dõi và bổ sung thêm các loại thuốc vào thức ăn giúp cho gà phòng chống lây nhiễm bệnh Marek
Kết luận
Như vậy, giới nuôi gà luôn phải lo lắng trước tình trạng gà bị Marek. Nếu như anh em không muốn đàn gà của mình rơi vào tình huống trên thì hãy nhanh chóng áp dụng những phương pháp phòng bệnh chúng tôi hướng dẫn nhé. Chúc anh em luôn thành công và chăn nuôi gà hiệu quả.
